Lugar moi importante nesta etapa |
Se fixeramos unha etapa como as que estamos facendo pouco teríamos que ver entre Bercianos del Camino e Astorga (averigüade que pobos e monumentos podemos visitar) polo que seguiremos máis alá de Astorga ata Molinaseca. É dicir, cubriremos 6 etapas do Camiño Francés. Dende Astorga ata Molinaseca atopamos varios pobos (outra vez co nome Del Camino) e un lugar moi emblemático do Camiño. Intentade dar un pouco de información das vilas e monumentos que nos atopamos no noso camiñar.
Mándocho en varias partes debido a que é moi extenso
ResponderEliminar5ªETAPA: BERCIANOS DEL REAL CAMINO-MOLINASECA:
Lugares polos que pasamos
Bercianos del Real Camino,Arroyo del Olmo, el Burgo Ranero,Área de Descanso,Reliegos,Mansilla de las Mulas,Villamoros de Mansilla,Arcahueja, Desvío a Valdelafuente,Puente Castro,LEÓN,hostal de San Marcos,Polígono Industrial,Vigen del Camino, Valverde de la Virgen,San Miguel del Camino,Villadangos del Páramo, San Martín del Camino, Puente de Órbigo,Santibáñez de Valdeiglesias,Crucero de Santo Toribio,San Justo de la Vega, Astorga, Valdeviejas,Murias de Rechivaldo,Santa Catalina de Somoza,El Ganso, Cruce a Rabanal Viejo, Rabanal del Camino, Foncebadón,Manjarín, El Acebo,Riego de Ambrós e Molinaseca.
Lugares de interese
EL BURGO RANERO:
Polo seu trazado e polo seu nome remite á peregrinación, a súa rúa principal chamouse Camiño Francés e agora é a rúa Real. A súa igrexa, dedicada a San Pedro, gardaba un fermoso talle románico da Virxe, hoxe no Museo Catedralicio de León. Perdido na chaira, El Burgo Ranero ofrece calidez, varios albergues e restaurantes, ademais de tendas e farmacia. Numerosos peregrinos fotografan as espectaculares postas de sol dende a lagoa da Mazá.
CALZADA DEL COTO:
Esta localidade aparece xa na documentación máis antiga do mosteiro de Sahagún (s. X). É dende o século IX unha clara referencia viaria do Camiño en Castela. A igrexa parroquial está dedicada a San Esteban. A nova calzada arborada é unha marabilla para o peregrino en pleno páramo leonés. Outra vía para chegar a Mansilla de las Mulas é seguir a antiga Vía Trajana, calzada romana da que aínda quedan vestixios.
RELIEGOS:
A orixe de Reliegos de las Matas, pertencente ao Concello de Santas, onde confluían varias calzadas ou vías romanas. Reliegos tamén é coñecido polo meteorito, do tipo L5 e de case 9 quilos de peso, que impactou o 28 de decembro de 1947 na rúa Real e que hoxe se encontra exposto no Museo Nacional de Ciencias. As covas da entrada foron antigas adegas, que ninguén usaba pero que nas últimas décadas foron recuperadas. A igrexa parroquial está dedicada conxuntamente ao Papa San Cornelio e ao Bispo de Cartago San Cipriano, ambos os dous preclaros personaxes da igrexa Cristiá do século III que foron martirizados nos anos 253 e 258. Un albergue, un bar restaurante con menús para o peregrino e unha tenda ofrecen tamén o necesario para constituír un final de etapa, sobre todo para os peregrinos que partisen de Sahagún.
MANSILLA DAS MULAS:
Cidade amurallada (s. XII) sobre o río Esla. Pertenceu ao condado de Benavente ata 1594. Das súas sete igrexas, dous conventos e tres hospitais cando era un importante centro comercial e gandeiro (de aí o apelativo das Mulas), só quedan dous templos en uso: a igrexa parroquial de Santa María, única templo de Mansilla ata 1220 pero reconstruído no XVIII, e a ermida Da nosa Señora de Graza.Á saída de Mansilla crúzase o río Esla, coñecido na antigüidade polo nome latino de Astura. O esla ten 286 quilómetros de lonxitude e é o afluente máis caudaloso do río Douro.
A máis dunha decena de quilómetros de Mansilla hai dúas xoias da arte leonesa: o mosteiro mozárabe -levantado por monxes cordobeses- de San Miguel de Escalada (s. X) e o de Santa María de Gradefes, construído por monxas cistercienses, a finais do século XII.
PONTE VILLARENTE:
Ponte Villarente de Villaturiel, atravesada de lado a lado pola N-601, ofrece case todos os servizos. A ponte sobre o río Porma é de orixe medieval e sufriu reparacións e reconstrucións ao longo dos séculos. Os arcos centrais son os que mellor conservan a estrutura orixinal.
LEÓN:
ResponderEliminarLeón é a cuarta gran cidade do Camiño. Tivo a súa orixe no asentamento definitivo da lexión romana VII Gemina cara ao ano 74 da nosa era. Foi unha importante cidade romana que no ano 712 foi conquistada polos árabes e permaneceu baixo o dominio musulmán ata o 853. Baixo o reinado de Ordoño II, León proclamouse capital do seu propio reino e cos anos chegou a aglutinar o que hoxe é Galicia, parte de Portugal, Asturias, Cantabria e gran parte de Castela e León.As súas xoias arquitectónicas son innumerables: a catedral de Santa María (s. XII-XIII), coñecida tamén polo sobrenome latino de Pulchra Leonina, é de estilo gótico e comezou a construírse cara ao ano 1205. Está inspirada na catedral francesa de Reims e o seu interior é grandioso, cheo de harmonía gótica e as súas vidreiras. A fachada principal, a que mira a occidente, obsequia o visitante con tripla portada, rosetón e dúas torres: a das Campás e a do Reloxo.Tamén destacan a Real Basílica de San Isidoro, un dos grandes tesouros do románico español que se compón da propia igrexa, o Panteón Real e un museo. O Panteón foi construído en 1063 e a igrexa, que substituíu a anterior mozárabe, consagrouse en 1149. O Hostal de San Marcos é un edificio plateresco belo. A súa orixe como hospital de peregrinos remóntase ao século XII pero o edificio actual construíuse entre os séculos XVI e XVIII. De fachada plateresca (estilo moi ornamental propio do Renacemento español), o hostal de San Marcos é hoxe Parador de Turismo e alberga o Museo de León.
VIRXE DO CAMIÑO:
Á saída desta poboación encóntrase o Santuario da Virxe do Camiño, cuxa primeira pedra se colocou en 1957. O seu autor é o arquitecto dominicano Don Francisco Coelho de Portugal. A fachada principal está adornada por trece esculturas do artista barcelonés Josep María Subirachs que representan a Virxe e os doce apóstolos e cada figura pesa uns 700 quilos. Esta localidade satélite de León ten suficientes tendas e bares para formular a primeira parada do día.
VILLADANGOS DO PÁRAMO:
Villadangos está situado en pleno páramo leonés. Foi unha localidade repoboada durante a fase inicial da Reconquista e escenario no ano 1111 dunha sanguenta batalla entre as hostes. A igrexa parroquial está dedicada a Santiago. Nas portas do templo hai tallados dous graciosos relevos policromados que representan a mítica vitoria do rei leonés Ramiro I sobre Abderramán II na batalla de Clavijo (A Rioja), grazas á axuda do Apóstolo Santiago.
SAN MARTÍN DO CAMIÑO:
Pertence ao municipio de Santa Mariña do Rei e está tradicionalmente unido ao Camiño de Santiago, xa que San Martín era un bispo francés que acollía os peregrinos baixo a súa capa. Loxicamente ten unha igrexa dedicada ao bispo de Tours.
Dende setembro de 2011 conta cun Museo Etnográfico e do Camiño de Santiago que está situado detrás do albergue municipal. Exhibe unha mostra permanente e exposicións temporais. Pódense encontrar fotografías, pinturas, artesanía, documentos, traxes rexionais, etc.
Dende lonxe destaca o depósito de auga, que parece un prato voante que planea sobre a localidade. Visto de preto, aínda sabendo que serve para recoller o prezado líquido, segue parecendo un OVNI ou un cogomelo xigante.
PONTE ÓRBIGO E HOSPITAL DE ÓRBIGO:
A inacabable ponte sobre o río Órbigoune. Foi construído no século XIV aínda que remodelado en séculos posteriores e é famoso polo seguinte suceso histórico: En 1434, o cabaleiro leonés don Suero de Quiñones, organizou un torneo de armas retando a todo cabaleiro que quixese traspasar a ponte, a romper tres lanzas contra el e os seus nove acompañantes. Todo para conquistar á súa dama Leonor Tovar. Corréronse 727 carreiras e romperon 166 lanzas durante un mes, coa excepción do día 25 de xullo, festividade de Santiago Apóstolo. Cumprido o torneo -só morreu un cabaleiro- peregrinaron a Santiago de Compostela onde Soro de Quiñóns entregou ao apóstolo unha fita azul que pertencía á súa dama. Don Soro, 24 anos despois, morrería noutro torneo contra un dos cabaleiros que vencera no Passo Honroso del Órbigo.
O río Órbigo nace da confluencia dos ríos Lúa e Omaña e desemboca no Esla.Esta localidade, ao outro lado da ponte, levantouse xunto ao hospital dos Cabaleiros de San Juan. A igrexa de San Juan Bautista, que recolleu o legado do hospital, é do século XVIII e conserva un retablo plateresco.
ResponderEliminarVILLARES DE ÓRBIGO E SANTIBÁÑEZ DE VALDEIGLESIAS:
En Villares de Órbigo está situado o Concello, cuxo municipio engloba o propio Villares de Órbigo, a Moral de Órbigo, San Feliz de Órbigo, Santibáñez de Valdeiglesias e Valdeiglesias. Durante a Idade Media foron un señorío propiedade da familia Quiñones e arciprestado de Astorga. O municipio aséntase na fértil ribeira do Órbigo e está sucado por infinidade de canles que bañan os cultivos de hortalizas, degustadas en todo León e mesmo en provincias limítrofes.
A igrexa de Santiago de Villares de Órbigo garda un talle de madeira da Virxe do Carmen e unha valiosa cajonera en madeira de castaño e carballo. A parroquial de Santibáñez de Valdeiglesias é do XIX.
ASTORGA:
Emprazada nun outeiro situado entre os ríos Jerga e Vesgo, Astorga, a Asturica Augusta dos romanos, foi na súa orixe un campamento militar construído durante a campaña das guerras cántabras nos anos 29 a 19 a.C .
Catedral de Santa María: Comezou a construírse no último terzo do século XV e non foi rematada ata a segunda metade do XVII. A fachada occidental é de estilo plateresco e as capelas e a porta da sancristía atribúense A Gil de Hontañón.
Concello de Astorga: Foi construído en 1675 sobre a base do deseño de Manuel de la Lastra e foi remodelado a finais do XIX e en 1995. O reloxo da fachada é obra de Bartolomé Fernández e ten como peculiaridade que dous autómatas maragatos - Juan Zancuda e Colasa - repican a campá para dar as horas.
Pazo episcopal: Hoxe alberga o Museo dos Camiños, onde pode visitarse unha ampla colección de arte sacra. O edificio, traballada mostra que combina os estilos medieval e modernista, é obra de Antonio Gaudí.
Murallas: O recinto amurallado orixinal foi construído en época romana, entre finais do século III e comezos do século IV pero foi moi modificada, sobre todo no século IX e en distintas épocas posteriores.
MURIAS DE RECHIVALDO:
É a típica poboación maragata.Destaca a igrexa parroquial de San Esteban coa súa característica espadana, do século XVIII. O máis importante dela, pola súa relación jacobea, é un relevo da Virxe do Piar abeirado nunha fornela sobre o lintel da porta. Tamén hai unha estatua de San Roque Peregrino. A dous quilómetros de Murias de Rechivaldo encóntrase Castrillo de los Polvazares, o núcleo máis representativo da maragatería.
SANTA CATALINA DE SOMOZA:
A hospitalidade é unha constante na historia de Santa Catalina de Somoza. Do antigo hospital da Virxe das Candeas xa non quedan restos. Na igrexa parroquial de Santa María consérvase unha reliquia de San Blas, patrón do pobo, un dos santos máis presentes no Camiño pola súa vertente asistencial e sanitaria. Como en moitos outros pobos a rúa Real é a sirga peregrinal.
O GANSO:
ResponderEliminarA igrexa parroquial esta dedicada a Santiago e no seu interior pódese contemplar un bonito talle (século XVI) do Santo vestido de peregrino. No adro da igrexa hai unha capela coñecida como do Cristo dos peregrinos. Como recolle o tomo dous das Peregrinacións a Santiago de Compostela, Nel ganso houbo un hospital que foi doado aos cóengos de Astorga en 1142 e un mosteiro que pertencía ao de Aguilar de Campoo.
RABANAL DO CAMIÑO:
Esta localidade de casas grandes macizas de pedra serviu de avanzada aos Templarios de Ponferrada para protexer os peregrinos ata a súa chegada ao Bierzo. Rabanal serviu tamén de pousada (casa das Catro Esquinas) a Felipe II na súa peregrinación a Santiago. Dende esta vila, segundo a lenda, Carlomagno e o seu fiel cabaleiro bretón Anseïs contemplaban Astorga e Sahagún. Durante a Idade Media existiron varios hospitais e igrexas.
Antes de entrar no pobo encóntrase a ermida da Beira Cruz, construída en sillarejo e teitada por tella árabe no século XVII ou XVIII. Xa na rúa Real se pode contemplar a capela de San José e o Hospital de San Gregorio. Na parte alta do pobo áchase a igrexa parroquial da Asunción, un dos poucos exemplos románicos que se poden encontrar nesta zona. Rabanal del Camino, localidade pertencente ao municipio de Santa Colomba de Somoza.
FONCEBADÓN:
Unha cruz de madeira dá a benvida a Foncebadón, pobo arruinado e asentado sobre o monte Irago. No século X, Ramiro II de León convocou aquí un concilio e no XI, un ermitán do Bierzo chamado Gaucelmo construíu unha alberguería. O navarro Pascual Madoz relata no seu dicionario estatístico de mediados do XIX que Foncebadón tiña igrexa parroquial de Santa María Magdalena servida por un cura de ingreso e libre provisión.
MANJARÍN:
Dende 1993, o hospitalero templario Tomás Martínez e os seus encárganse de tañer unha campá para guiar os peregrinos cara ao seu refuxio.
O ACIVRO:
O Acivro é un estético pobo cuxa arquitectura popular de tellados de lousa e o acento dos seus habitantes indican que xa estamos plenamente nel bierzo. A Rúa Real é das máis pintorescas de León. Nel acebo quedaron exentos de pagar tributos ao rei a cambio de colocar 800 estacas que indicasen o Camiño aos peregrinos. A igrexa parroquial de San Miguel garda unha escultura en pedra policromada cunha túnica con flores que non sabe ben se representa a Santiago, ao Salvador ou a San Juan Evangelista.
REGO DE AMBRÓS:
ResponderEliminarDestacan a igrexa parroquial, cun retablo barroco de 1706 obra de Pedro Santín, e a ermida de San Sebastián.
MOLINASECA:
Á entrada de Molinaseca encóntrase o Santuario da Virxe das Angustias, fermoso edificio barroco pegado ao monte, cuxas portas foron forradas de ferro polo costume dos peregrinos de levarse unha estela como recordo. A súa orixe está relacionada co dunha pequena ermida do século XI e gran parte do edificio actual é de finais do XVII. O día 15 de agosto acoden en procesión os veciños deste pobo do Bierzo. A ponte románica sobre o río Meruelo, xa documentado no século XII e restaurado por última vez en 1980, canaliza os peregrinos cara á rúa Real onde se asentaba o hospital.
A ponte ten sete arcos. Destaca tamén o soberbio templo de San Nicolás de Bari de estilo neoclásico (que a visite pode deterse no retablo barroco con columnas salomónicas e no talle gótico do Cristo Crucificado).
De Boadilla del Camino a Frómista. A la salida tomamos una pista a la izquierda que nos conduce al camino de servicio del Canal de Castilla, importante obra de ingeniería civil del siglo XVIII, que se utilizaba tanto para el transporte de mercancías como para distribuir agua de riego. Entramos en Frómista cruzando el canal.
ResponderEliminarFrómista. Extraordinaria y bellísima la iglesia de San Martín (siglo XI), una de las mejores muestras del románico español. Destacan también las iglesias de San Pedro (siglo XV) y de Santa María del Castillo (siglo XIV).
De Frómista a Población de Campos. Salimos de Frómista por la carretera provincial P-980, cruzamos por un puente la nacional N-611 y por otro la autopista A-67. Superado este último ya tomamos el camino peatonal que avanza en paralelo, por la derecha, de la P-980.
Población de Campos. Antes de entrar en el pueblo vemos, a la izquierda, la ermita románica de San Miguel (siglo XIII). En el núcleo urbano se encuentra la ermita del Socorro (siglo XII), también románica, y la iglesia parroquial de la Magdalena (siglo XVI), de estilo barroco.
De Población de Campos a Revenga de Campos. A la salida del pueblo, justo antes de cruzar el río Ucieza, tenemos la posibilidad de tomar (siguiendo la calle de enfrente) la variante de Villovieco, bien señalizada. Este plácido paseo es una buena alternativa para alejarnos un rato de la carretera, hasta Villarmentero de Campos, y sólo añade medio kilómetro al recorrido. El camino principal sigue avanzando en paralelo a la carretera.
De Revenga de Campos a Villarmentero de Campos. A la salida hay un área de descanso. Continuamos por el mismo camino.
Villarmentero de Campos. La iglesia de San Martín de Tours tiene un interesante artesonado mudéjar.
De Villarmentero de Campos a Villalcázar de Sirga. También aquí hay un área de descanso a la salida. Proseguimos durante casi una hora hasta Villalcázar, siempre por el monótono camino peatonal a la derecha de la carretera.
Villalcázar de Sirga. Hay que destacar la magnífica iglesia románica de Santa María la Blanca (siglo XIII), construida por los templarios, con un enorme pórtico. Su interior acoge una talla de la Virgen del mismo siglo, y los sepulcros góticos del infante Felipe y su esposa Leonor.
De Villalcázar de Sirga a Carrión de los Condes. Seguimos por el mismo camino, al lado de la carretera. En la entrada a Carrión la cruzamos.
Carrión de los Condes. Es la ciudad más importante del Camino en la provincia de Palencia, con un relevante patrimonio histórico y artístico. En la Edad Media fue un destacado centro de asistencia al peregrino, con numerosas iglesias y hospitales. A la entrada se halla el monasterio de Santa Clara (siglo XIII), ahora con hospedería para peregrinos. En el centro de la población está la iglesia románica de Santa María del Camino (siglo XII), en cuyo pórtico se rememora la leyenda del tributo de las cien doncellas. Según esta leyenda, las cien doncellas fueron salvadas por una manada de toros de ser entregadas al rey árabe Miramamolín como tributo de guerra. En el núcleo urbano también se encuentra la iglesia románica de Santiago (siglo XII), profusamente restaurada. A la salida, siguiendo el camino y pasado el río Carrión, se encuentra el importante monasterio benedictino de San Zoilo (siglo XVI), ahora convertido en hotel, con un extraordinario claustro renacentista.
Carrión de los Condes a Calzadilla de la Cueza. El trayecto es tan largo como monótono. De hecho, es la mayor distancia sin servicios de todo el Camino Francés. Salimos de Carrión por el puente de piedra que cruza el río Carrión, dejamos a mano izquierda el monasterio-hotel de San Zoilo, llegamos a una rotonda y continuamos recto. Poco después cruzamos la N-120 y seguimos la carretera, sin apenas tráfico, en dirección a Villotilla.
ResponderEliminar5,6 Final de la carretera. Seguimos de frente por una ancha pista de tierra (había sido una importante calzada romana, la Vía Aquitania) con piedra suelta que resulta algo incómoda.
4,4 Carretera a Bustillo del Páramo. La cruzamos y seguimos de frente la misma pista de tierra, que parece infinitamente larga. El pueblo de Calzadilla de la Cueza, oculto en una cavidad del terreno, no se ve hasta que estamos casi encima, cuando ya empezamos a creer que, simplemente, no existe.
7,2 Calzadilla de la Cueza.
Calzadilla de la Cueza. Tiene su origen en un antiguo asentamiento romano. La iglesia parroquial de San Martín acoge un bonito retablo renacentista (siglo XVI) procedente del monasterio de las Tiendas y atribuido a un discípulo de Juan de Juni.
De Calzadilla de la Cueza a Ledigos. Proseguimos en paralelo a la nacional N-120, que nos queda a la derecha. A dos kilómetros vemos los restos del antiguo hospital-monasterio de Santa María de las Tiendas (siglo XII), que pertenecía a la orden de Santiago.
4,8 Alternativa para llegar a Ledigos. Pasada una área de descanso, tenemos dos opciones para llegar a Ledigos: o bien seguir la variante de la derecha (debemos cruzar la carretera y a 200 metros doblar a la izquierda por una pista), que sale en la parte alta del pueblo (donde está la iglesia); o bien continuar recto por el mismo camino y, justo a la entrada del pueblo, cruzar la carretera. No hay diferencia en cuanto a las distancias.
1,4 Ledigos.
Ledigos. La iglesia parroquial (siglo XVI) está dedicada a Santiago, y en su interior encontramos tres representaciones bien distintas del santo: de peregrino, de apóstol y de matamoros.
De Ledigos a Terradillos de los Templarios. A la salida cruzamos de nuevo la nacional para tomar el camino peatonal que avanza en paralelo a ésta. Por la arcén de la nacional cruzamos el río la Cueza, y dos kilómetros después llegamos a Terradillos. Antes de entrar en el pueblo pasamos por delante del albergue privado Los Templarios, de reciente construcción.
Terradillos de los Templarios. Como su nombre indica, la población pertenecía a la orden de los monjes guerreros.
De Terradillos de los Templarios a San Nicolás del Real Camino. Pasamos por delante del albergue Jacques de Molay para salir de la población. Avanzamos por cómodos y agradables caminos de tierra, entre cultivos cerealistas, alejados de la nacional, hasta llegar a la pequeña aldea deMoratinos.
ResponderEliminar3,4 Moratinos. Antigua población mudéjar. Media hora más de plácido camino, por un territorio suavemente ondulado, nos conduce a la siguiente localidad.
2,8 San Nicolás del Real Camino.
De San Nicolás del Real Camino a Sahagún. A la salida, las flechas indican a la derecha para ir a encontrar el camino peatonal paralelo a la nacional. También hay la posibilidad, de hecho más interesante, de seguir de frente por el camino antiguo, que es medio kilómetro más largo pero está alejado de ruidos y tráfico; en este caso, a 1,2 km doblamos por una pista a la derecha. Los dos caminos confluyen junto a la nacional, 300 metros antes de cruzar el río Valderaduey.
4,2 Río Valderaduey. Justo cruzado el río volvemos a tener dos opciones para entrar en Sahagún: la primera siguiendo el mismo camino en paralelo a la nacional; la segunda tomando un camino (señalizado) a la derecha, cruzando la nacional, que pasa por la ermita de la Virgen del Puente y el puente medieval. Este último camino es medio kilómetro más largo.
2,6 Sahagún.
Sahagún. La ciudad nace en torno de un poderoso monasterio fundado en el siglo X sobre un santuario dedicado a los mártires y santos Fagún (origen del nombre Sahagún) y Primitivo. En manos de los monjes de Cluny, fue en su tiempo el más importante de la Península. Hoy día sólo se conserva el bello Arco de San Benito. A ciudad de Sahagún es conocida por el románico mudéjar, de influencia mozárabe, que sustituye la piedra por el ladrillo y la madera. Los ejemplos más significativos del arte mudéjar son las iglesias de San Tirso (siglo XII), San Lorenzo (siglo XIII) y la Peregrina (siglo XIII). También es de interés el museo de las Madres Benedictinas, que acoge una valiosa colección de orfebrería y la imagen de la venerada Virgen Peregrina.
De Sahagún a Bercianos del Real Camino. Salimos por el Puente de Canto (siglo XI), obra de Alfonso VI, sobre el río Cea. Avanzamos por un camino peatonal, siempre con la nacional a mano derecha, hasta la intersección de acceso a Calzada del Coto. Aquí se inicia la variante de Calzadilla de los Hermanillos (ver etapa 17-18B). Sólo debemos ir a Calzada del Coto, cruzando la autovía por un puente a mano derecha, si queremos seguir esta variante o dormir en el albergue de la localidad. Para seguir el camino principal continuamos recto, dejando a la izquierda la nacional y a la derecha de autovía. Caminamos por una cómoda pista peatonal exclusiva para peregrinos. Fue construida por la junta de Castilla y León, y discurre al lado de una pequeña carretera y de una ristra de árboles que dan algo de sombra. A 1,6 km de Bercianos pasamos junto a la ermita de Nuestra Señora de Perales (siglo XVII), que vemos a mano izquierda.
De El Burgo Ranero a Reliegos. A la salida continuamos por el mismo camino arbolado, ahora en su tramo más largo y anodino. Quien haya ido al Camino de Santiago a reflexionar, esta es su mejor oportunidad.
ResponderEliminar7,8 Carretera a Villamarco. La población queda a la izquierda, a 1,2 km. Seguimos recto.
1,8 Vía del tren. La cruzamos por un túnel y seguimos junto a una carretera secundaria.
3,0 Reliegos.
Reliegos. A la entrada vemos unas cuevas que antiguamente se usaban como bodegas, y hoy en día están en desuso.
De Reliegos a Mansilla de las Mulas. Continuamos por el mismo camino y en seguida vemos Mansilla en el horizonte. Un kilómetro antes de llegar a dicha localidad, salvamos la nacional N-601 por un viaducto y poco después el Canal del Porma.
Mansilla de las Mulas. Bonito pueblo amurallado en el valle del río Elsa. Del rico patrimonio de antaño, sólo se conservan las iglesias de Santa María (siglo XIII), de San Martín (siglo XIII), y la ermita de Nuestra Señora de Gracia.
De Rabanal del Camino a Foncebadón. En invierno, a partir de Rabanal, es frecuente la presencia de nieve y de unas condiciones climáticas rigurosas: frío intenso, niebla espesa, etc. Salimos del pueblo subiendo por la calle Real y, en ascensión constante, avanzamos por pistas y senderos siempre cerca de la carretera, que cruzamos varias veces. Foncebadón, visto de lejos, parece más una subestación eléctrica que un pueblo...
ResponderEliminarFoncebadón. La localidad se encontraba abandonada hasta hace pocos años, cuando renació por el impulso económico del Camino de Santiago. Sus orígenes se remontan a un hospital de peregrinos fundado por el ermitaño Gaucelmo en el siglo XII.
De Foncebadón a la Cruz de Ferro. Atravesamos la aldea por la que, intuimos, debió ser su calle principal, donde ahora están los tres albergues. A la salida dejamos a mano izquierda las ruinas de un santuario y seguimos la pista que se escora a la izquierda por la ladera de una sierra. Vamos ganando altitud hasta desembocar en la carretera, que seguimos por la izquierda.
Cruz de Ferro. Es el hito con mayor carga simbólica del Camino de Santiago. Monumento ancestral de absoluta simplicidad: una cruz de hierro clavada sobre un tronco, a su vez soportado en su base por infinidad de pequeñas piedras. Según la tradición, cada peregrino debe depositar una para recibir la protección divina en el difícil camino hacia el sepulcro del apóstol. Se cree que el ermitaño Gaucelmo, protector de los peregrinos en estos duros parajes allá por el siglo XII, colocó una cruz sobre un antiguo monumento romano de devoción a Mercurio, dios de los caminos.
De la Cruz de Ferro a Manjarín. Avanzamos por un sendero a la derecha de la carretera.
Manjarín. Pueblo abandonado y casi desaparecido, pero hoy en día conocido entre los peregrinos por el peculiar refugio regentado por Tomás y algunos de sus seguidores, autoproclamados los últimos templarios. El refugio es estratégico y el entorno excepcional.
De Manjarín a El Acebo. La primera media hora avanzamos en ligera ascensión hasta la cota máxima de todo el Camino, a 1.515 metros de altitud. Luego iniciamos una bajada de vértigo, a través de pistas y senderos que hacen atajo de la carretera.
El Acebo. Bonito pueblo alargado en la dirección del camino. Es el primero de la comarca del Bierzo.
De El Acebo a Riego de Ambrós. Seguimos en bajada la carretera hasta desviarnos por un camino a la izquierda.
De Riego de Ambrós a Molinaseca. Avanzamos en fuerte bajada y salimos otra vez a la misma carretera, que seguimos un centenar de metros hasta desviarnos por una senda a mano derecha.
Molinaseca. El escritor e hispanista irlandés Walter Starkie (1894 - 1976) se refirió a Molinaseca como "un pueblo encantador, un pequeño oasis en un viaje temible". A la entrada vemos el santuario de la Virgen de las Angustias (siglo XVIII). El medieval Puente de los Peregrinos, restaurado recientemente, nos permite salvar el río Meruelo y nos deja al inicio de la Calle Real. Dicha calle, con sus nobles casas blasonadas, es la principal arteria de esta turística y agradable población.
Non me deixa poñer o comentario no da 6ª etapa polo tanto deixoto aquí.
ResponderEliminar6ª ETAPA: Molinseca-Sarria
Sitios por onde pasamos:
Molinaseca,Campo,Ponferrada,Compostilla,Columbrianos,Fuentes Nuevas, Camponaraya,Cacabelos,Pieros,Villafranca del Bierzo,Pereje,Trabadelo,La Portela de Valcarce, Ambasmestas,Vega de Valcarce,Barrio de Hospital,La Faba,Laguna de Castilla,O Cebreiro, Liñares, Hospital da Condesa,Padornelo,Fonfría,O Biduedo,Filloval,Pasantes,Ramil,Triacastela, (e eu vou tomar un desvío,aínda que despois diré por onde pasaríamos se fosemos recto) polo desvío: San Cristovo do Rel,Lusío,Vigo,Renche,Fretuxe,San Martiño do Real,Samos,Teiguín, Pascais,Aguiada,San Mamede do Camiño e Sarria. Llendo sen desvíos pasaríamos por:Triacastela,A Balsa,Fonte dos Lameiro,Alto de Riocabo,Montán,Fontearcuda,Furela,Pintín, Calvor,San Mamede do Camino e Sarria
Monumentos:
CAMPO:
Pobo situado nas inmediacións de Ponferrada e de orixe medieval, aínda que hai vestixios que datan de épocas anteriores, como a fonte romana construída en bóveda e con depósito de almacenamento de auga situada en pleno Camiño de Santiago Francés.Na praza de Campo está situada a ermida do Santo Cristo do século XVIII. Por outro lado encóntrase a igrexa Parroquial Da nosa Señora de La Encina de Campo, construída no século XVII e levantada sobre os alicerces da antiga igrexa medieval. Consta de tres naves separadas por catro columnas de granito e arcos de medio punto. Entre os seus retablos destaca o do altar maior, de estilo barroco-churrigueresco e que dá acubillo ao valioso talle da Virxe da Aciñeira do século XVI.
PONFERRADA:
A última gran cidade antes de chegar a Santiago.Durante a ocupación romana foron famosas as súas minas de ouro. En 1082, a ponte de madeira sobre o río Sil é reforzado con ferro, material moi abundante, dando o nome de Pons Ferrata á cidade. O Castelo dos Templarios é un testemuño soberbio do que significou esta controvertida orde de monxes guerreiros en Ponferrada. É un dos exemplos máis belos da arquitectura militar en España. A Basílica Da nosa Señora da Aciñeira, patroa do Bierzo, é de transición gótico renacentista, ten unha elevada torre e o interior consta dunha soa nave. Outros valiosos monumentos son o Convento dos Concepcionistas e o Concello, ao que se chega cruzando o arco do Reloxo. Nas proximidades de Ponferrada pódese visitar a igrexa mozárabe de Santiago de Peñalba, xoia do prerrománico español.
Ene.Museo Nacional da Enerxía:
O primeiro espazo foi inaugurado en xullo de 2011 nunha antiga central térmica que estivo en funcionamento dende 1920 ata 1971. Foi galardoado co Premio á Conservación do Patrimonio.
Este comentario ha sido eliminado por el autor.
ResponderEliminarCOMPOSTILLA:
ResponderEliminarCompostilla é un barrio de Ponferrada creado para dotar de vivendas. A igrexa neorrománica ocupa dende 1940 o lugar dunha ermida medieval destruída na Guerra da Independencia. O antigo talle de madeira policromada Da nosa Señora do Refuxio, do século XII, encóntrase no Museo Arqueolóxico de Ourense.
COLUMBRIANOS:
Dependente de Ponferrada dende 1837, o lugar de Conimbrianos ou Columbrianos xa aparece en documentos do século X. A igrexa de San Esteban, situada á entrada e un tanto separada do centro da poboación, é de 1778.
FONTES NOVAS:
Á entrada encóntrase a ermida do Divino Cristo. A antiga ermida, alcumada da Beira Cruz, era de 1662. A actual, que conserva a campá orixinal, é da década do 2000.
CAMPONARAYA:
O municipio comprende a propia Camponaraya e as poboacións de Narayola, Magaz de Abajo, Hervededo e a Malgoma. Contou na antigüidade con dúas hospedaxes: da Soidade e San Juan de Jaberos. No núcleo podemos encontrar a igrexa parroquial de San Ildefonso e a capela da Virxe da Soidade.
CACABELOS:
Vila a beiras do río Cúa .A igrexa de Santa María, xunto ao Camiño, conserva a ábsida románica e foi reedificada de novo no XVI. No ano 1904 concluíu a construción da torre, o coro e o adro a expensas de Don José e Don Jorge Rodríguez. No pórtico hai unha Virxe románica do século XIII. No Santuario da Quinta Angustia hai unha imaxe do Neno Xesús xogando ás cartas con San Antonio de Padua. É do século XVIII, ten sete retablos e alberga o órgano do mosteiro de Carracedo. Rodeando o perímetro interior encóntrase o albergue, un deseño do arquitecto Don José María Aparicio que está formado por camarotes de dúas prazas.O Museo Arqueolóxico, situado na Casa da Cultura, onde se recollen abundantes mostras do rico pasado prerromano e romano da bisbarra . O río Cúa nace preto do porto de Cienfuegos e desemboca no Sil. A ponte de pedra que o cruza é dos séculos XVI e XVIII.
PIEROS:
A igrexa románica de San Martín, segundo reza a inscrición, foi consagrada o 19 de novembro de 1086 polo bispo astorgano Osmundo, o mesmo que fixo construír no 1082 a igrexa e a ponte reforzada de ferro (Pons Ferrata) en Ponferrada.
VILLAFRANCA DO BIERZO:
ResponderEliminarA orixe de Villafranca del Bierzo remóntase ás comunidades de francos, comerciantes estranxeiros que se estableceron con Alfonso VI e, sobre todo, á fundación dunha comunidade de monxes cluniacenses no ano 1070. Nada máis entrar en Villafranca encóntrase a igrexa de Santiago, templo románico lombardo dunha soa nave e coa magnífica portada do Perdón. O Papa español Calixto III concedía aos peregrinos enfermos ou impedidos que pasaban por esta porta as mesmas indulxencias que se tivesen chegado a Santiago. A rúa da Auga atravesa a cidade dunha a outra parte e nela están situados varios pazos, de estilo italiano, e o convento de San José.El castelo dos Marqueses de Villafranca (s. XVI) é privado e tivo moita relación coa historia do pobo. O convento da Anunciada de 1606 erixiuse sobre o antigo Hospital de San Roque e a tradición di que San Francisco de Asís se hospedou nel. Villafranca tamén ten unha bonita Praza Maior, unha Alameda de estilo francés e un paseo fluvial a beiras do río Burbia, que recibe as augas do Valcarce.
BISBARRA DOS ANCARES
A Bisbarra dos Ancares está encravada entre León e Galicia e é paso obrigado da vixésimo cuarta etapa do Camiño de Santiago Francés. É unha reserva natural coa súa paisaxe montañosa, de fortes pendentes, na que habita unha poboación de máis costumes galegos que castelás.
PEREJE:
Pequeno pobo da Bisbarra dos Ancares, pertencente ao municipio de Trabadelo, que se encontra rodeado de vellos castaños. Foi obxecto dun sonoro litixio que enfrontou aos cluniacenses de Santa María de Cruñego, de Villafranca, e aos monxes de Aurillac que rexentaban o Cebreiro.
TRABADELO:
Á entrada de Trabadelo xa poden apreciarse os densos soutos de castiñeiros. Durante o outono a recollida de castañas supón unha das maiores e máis frutíferas actividades dos veciños. O municipio confórmano o propio Trabadelo, Pereje, Moral de Valcarce, Parada de Souto, Pradela, San Fiz do Seo, Sotelo, Sotoparada e Villar de Corrales.
A PORTELA DE VALCARCE:
O nome alude ao portádego que debían pagar aos señores feudais os viaxeiros que atravesaban o val. No ano 1702, Alfonso VI intentou suprimilo pero non despareceu ata anos posteriores. A igrexa de San Juan Bautista pertence ao estilo barroco popular e data dos séculos XVII e XVIII. É de planta rectangular, ten unha soa nave e espadana. Na poboación, a beiras do río Valcarce, aínda se conserva unha ferraría do XIX.
AMBASMESTAS:
ResponderEliminarA igrexa da nosa Señora do Carmen é de planta rectangular e unha soa nave e alberga un retablo barroco. Consérvase un palleiro do século XIX, en dúas alturas e cuberto por lousas.
VEIGA DE VALCARCE:
Veiga de Valcarce é o pobo máis grande do val. O municipio comprende a 23 localidades.Sobre un outeiro álzase o castelo de Sarracín que está en ruínas e data dos séculos XV e XVI. Atribuído aos cabaleiros templarios é posible que fose precedido por outra construción defensiva do século X. A igrexa da Madalena, tan presente no camiño, como patroa de pecadores e penitentes, testemuña a característica peregrina da vila. No edificio danse cita construcións e reformas dos séculos XVII, XIX e XX. É dunha soa nave, de planta rectangular e torre campanario.
RUITELÁN:
A igrexa parroquial está consagrada a San Juan Bautista (séculos XIII a XVII). Na faldra do monte, aos arredores de Ruitelán, sitúase a capela de San Froilán, onde se di que viviu retirado este eremita lucense (833-905), que domesticou un lobo cando este o atacou e posteriormente chegou a ser bispo de León. Actualmente é patrón de Lugo.
AS FERRARÍAS:
Este pequeno núcleo debe o seu nome ás catro ferrarías onde traballaban o ferro e outros metais. Tamén na Casa do Ferreiro pode verse unha antiga fragua restaurada. Como unha continuación de Ferrarías, o barrio de Hospital toma o seu nome dun antigo hospital creado no 1178 para os peregrinos ingleses. A igrexa de San Julián é barroca do XVIII.
A FABA:
A igrexa de San Andrés, á súa vez renacentista e barroca, é dunha soa nave en dous tramos e posúe un retablo barroco.
LAGOA DE CASTELA:
No último pobo de Castela e León podemos ver tres hórreos do XIX aínda que non moi ben conservados. A súa planta é cadrada, de tipo asturiano. No Teso dos Santos (marco 152,5), pasada La Laguna, houbo unha ermida que marcaba o límite entre León e Lugo.
O CEBREIRO:
ResponderEliminarO Cebreiro é unha parroquia do Concello de Pedrafita do Cebreiro. O nome do porto lucense de Pedrafita, aquel que se cobre de neve todos os invernos e que fai necesaria as cadeas.É o mesmo porto que ascenden os peregrinos por camiños. O Cebreiro é un poboado de pedra, probablemente de orixe prerrromano, e portal de Galicia pola provincia de Lugo. É outro dos lugares míticos do Camiño e coroa, a 1.300 metros de altura o macizo galaico-leonés. Todo nesta paraxe é máxico e misterioso: as pallozas, o vento, a néboa. É un dos primeiros enclaves que acolleu os peregrinos na súa ruta a Santiago. Destaca o simple e primitivo templo prerrománico de Santa María la Real, dos séculos IX e X. Á dereita do altar maior encóntrase a capela do Santo Milagre, onde está a imaxe da Virxe dos Remedios (Santa María la Real). No altar xace o sepulcro de don Elías Valiña, párroco do Cebreiro dende 1959 ata o seu falecemento en 1989, incansable impulsor do Camiño e creador da frecha amarela.
SANTO ESTEVO DE LIÑARES:
O Codex Calixtinus refírese a esta poboación como Liñar de Rege. É unha parroquia pertencente ao Concello de Pedrafita do Cebreiro. A Igrexa de San Esteban de Liñares é medieval de estilo prerrománico e foi restaurada en 1963.
HOSPITAL DA CONDESA:
ResponderEliminarA orixe da localidade remóntase ao dun antigo hospital alí fundado no século IX pola condesa dona Egilo. A igrexa de San Xoán é parecida á do Cebreiro (torre de tres pisos e pórtico de tres entradas) Antes de chegar a Hospital dá Condesa, no alto de San Roque e nun desvío de 300 metros a man esquerda, accédese a un miradoiro natural sobre o val de Veigas dá Forcas, onde se divide a vertente cantábrica e a atlántica.
PADORNELO:
O Camiño pasa arrimado á igrexa de San Xoán, na parroquia de Padornelo. O templo é do século XV, construído en cachotaría e teitado por lousas.
FONFRÍA:
Parroquia do Concello de Pedrafita do Cebreiro. A igrexa parroquial, consagrada a San Xoán, é do século XVI e foi amplamente reformada no ano 64. Como o resto desta zona de montaña foi construída en pedra e cuberta por lousas de lousa.
O BIDUEDO:
O Biduedo é unha aldea da parroquia de Lamas do Biduedo e xa pertence ao Concello de Triacastela. O camiño pasa xunto á capela de San Pedro. Se está aberta podemos selar a credencial.
SAMOS:
Capital do Concello do mesmo nome e lugar do célebre mosteiro beneditino de Samos, un dos máis antigos de España e símbolo cultural de Galicia. As súas orixes remóntanse ao século VI en pleno reino suevo e a súa fundación estivo a cargo de San Martín Dumiense que o dedicou aos mártires de Antioquía San Julián e Santa Basilisa. Unha lápida visigótica confirma a antigüidade, aínda que quedan poucos restos medievais.A igrexa é un nobre edificio neoclásico; entre a igrexa e o convento encóntrase o Claustro de Feijoo, presidido polo ilustre polígrafo beneditino. Pegado a este está o refinado Claustro das Nereidas (s. XVI). Apartada do mosteiro encóntrase a capela mozárabe do Ciprés, en alusión á impresionante e vetusta conífera situada ao seu lado. Tamén lla coñece como capela do Salvador e remóntase aos séculos IX ou X. Foi declarada monumento nacional en 1944.
CALVOR:
O Camiño pasa arrimado ao seu albergue pero non se interna na poboación. Calvor sitúase sobre un antigo castro do que aínda se poden contemplar os seus defensas. Á igrexa parroquial de Santo Estevo ou San Esteban precedéronlle un mosteiro fundado polo presbítero Adrián no século VIII e unha igrexa visigoda. A igrexa actual, restaurada, aínda conserva algúns elementos desa época como un capitel. Garda un talle románico da Virxe co Neno.
SARRIA:
Sarria é un fervedoiro de peregrinos. Os que chegan peregrinando dende outros puntos máis os que se suman no propio Sarria, xa que gañan a Compostela os que percorren, polo menos, os últimos 100 quilómetros a pé. Segundo as nosas distancias restan dende aquí a Santiago 115,3 quilómetros. Os datos recollidos na Oficina do Peregrino da rúa do Vilar reflicten que en 2012 iniciaron a súa peregrinación en Sarria 40.734 peregrinos, o 21% dos que percorreron ese ano o Camiño de Santiago en calquera das súas variantes. Na rúa Maior encóntranse a igrexa parroquial de Santa Mariña, inaugurada en 1885 e a igrexa do Salvador, románica de transición con varias portadas do século XIII. Pasado o miradoiro, na saída da etapa cara a Portomarín, pódese ver o convento da Madalena, cuxa orixe se remonta ao século XIII coa fundación dun hospital. Os Pais Mercedarios rexentan este convento, principalmente de fábrica gótica e renacentista, dende o ano 1896. Tanto na igrexa de Santa Mariña coma no convento da Madalena expídense credenciais.